ระบบบำบัดน้ำเสียภายในโรงงานคืออะไร?

ทำความรู้จักระบบบำบัดน้ำเสียในโรงงาน

ระบบบำบัดน้ำเสียโรงงาน

ระบบบำบัดน้ำเสียโรงงานคือระบบที่ถูกคิดค้นขึ้นมาเพื่อกำจัดสิ่งสกปรกที่ปนเปื้อนอยู่ในน้ำที่เกิดขึ้นจากกระบวนการผลิตในโรงงานอุตสาหกรรมต่างๆ ซึ่งโรงงานอุตสาหกรรมนับเป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่มีการปล่อย-น้ำเสียออกมาเป็นจำนวนมากซึ่งบางแห่งมีการแอบปล่อยออกมาโดยไม่ผ่านการบำบัดการกระทำแบบนี้สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ระบบบำบัดน้ำเสียในโรงงานจะช่วยทำให้น้ำเสียที่ถูกปล่อยจากโรงงานมีคุณภาพที่ดีมากขึ้นช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ปรับเปลี่ยนแนวคิดและมีการรณรงค์เพื่อให้โรงงานอุตสาหกรรมเล็งเห็นถึงความสำคัญของการบำบัดน้ำเสียก่อนที่จะปล่อยออกจากโรงงาน

ข้อดีของระบบบำบัดน้ำเสียโรงงาน

• ช่วยทำให้คุณภาพของน้ำดีขึ้น
  ระบบบำบัดน้ำเสียในโรงงานอุตสาหกรรมถือเป็นระบบที่มีความสำคัญ เนื่องจากโรงงานอุตสาหกรรมนับเป็นหนึ่งในสถานที่สำคัญที่มีน้ำเสียอยู่ปริมาณมาก ทำให้ก่อนที่จะระบายน้ำออกจำเป็นต้องทำการบำบัดให้น้ำมีสภาพที่ดีขึ้นเสียก่อนเพื่อไม่ให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม
  
• ช่วยลดการใช้ทรัพยากร
  เนื่องจากน้ำเสียที่ผ่านการบำบัดแล้วสามารถนำน้ำกลับมาใช้งานใหม่ได้ ช่วยลดการใช้ทรัพยากรได้เป็นอย่างดี

ระบบบำบัดน้ำเสียในโรงงานอุตสาหกรรม สามารถบำบัดน้ำเสียให้กับมามีคุณภาพดีได้อีกครั้ง ในปัจจุบันนี้มีนั้นมีอยู่ด้วยกัน 3 ระบบ ดังนี้

1. ระบบบำบัดน้ำเสียทางกายภาพ                                                                                    สำหรับระบบบำบัดน้ำเสียทางกายภาพ เป็นการบำบัดน้ำเสียขั้นต้นที่จำเป็นต้องมีเนื่องจากการบำบัดน้ำเสียทางกายภาพนใช้แรงงานคนและเครื่องจักรแยกสิ่งขยะที่สามารถดักจับได้ออกไปจากน้ำ เช่น ทราย กรวด เศษไม้เศษกระดาษ ไขมันคอนกรีต น้ำโคลน น้ำแป้งมัน เป็นต้น ระบบนี้เป็นระบบมีอยู่หลากหลายวิธี แต่บทความนี้ขอแนะนำ 3 วิธีการ ดังนี้
   1.1 การดักด้วยตะแกรง (Screen) : วิธีการนี้จะใช้ตะแกรงดักจับเศษขยะและกากต่างๆที่ไหลมากับน้ำเสีย เพื่อป้องกันไม่ให้เศษเหล่านั้นไหลไปติดกับเครื่องจักรที่ใช้ในขั้นตอนการบำบัดลำดับต่อไป โดยสิ่งสำคัญคือต้องเลือกใช้ตะแกรงให้เหมาะสมกับขนาดของสิ่งที่จะดัก
   1.2 การกำจัดตะกอนหนัก (Grit Removal) : สำหรับสิ่งเจือปนที่ไม่สามารถลอยมาตามน้ำได้อย่างก้อนกรวด หิน ดิน ทราย หรือโลหะต่างๆ จะใช้ระบบบำบัดน้ำเสียแบบตกตะกอนแทนโดยใช้ถังตกตะกอน
   1.3 การกำจัดน้ำมันและไขมัน (Oil and Grease Removal) : วิธีการที่ง่าย สะดวก และได้รับความนิยมมากที่สุดในการกำจัดน้ำมันและไขมัน คือการสร้างบ่อดักไขมันขึ้นมา และใช้แรงงานคนในการเก็บกวาดและตักออกเป็นประจำทุกวัน
2. ระบบบำบัดน้ำเสียทางเคมี
   ระบบบำบัดน้ำเสียลำดับต่อมาคือระบบบำบัดน้ำเสียทางเคมี เป็นระบบการบำบัดน้ำเสียที่สามารถ
   บำบัดน้ำเสียได้อย่างหลากหลายรูปแบบ แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องเลือกใช้งานให้เหมาะสมกับสภาพน้ำเสียที่ต้องการบำบัด เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด อย่างไรก็ตามการบำบัดน้ำเสียด้วยระบบนี้ยังไม่ถือว่าสิ้นสุดกระบวนการเนื่องจากยังมีสารอินทรีย์หลงเหลืออยู่ จึงควรส่งต่อไปบำบัดด้วยระบบชีวภาพโดยบทความนี้ขอแนะนำ 3 วิธี ดังนี้
   2.1 การตกตะกอนโดยใช้สารเคมี (Coagulation) : ระบบบำบัดน้ำเสียส่วนใหญ่มักจะทำให้ทุกอย่างตกตะกอนแยกออกจากน้ำเสมอ วิธีการนี้ก็เป็นอีกวิธีการหนึ่งที่จะช่วยให้สิ่งเจือปนในน้ำเสียตกตะกอนออกมาได้เช่นกัน แต่ไม่ใช่การใช้เครื่องมือแบบระบบบำบัดน้ำเสียทางกายภาพ แต่เป็นการเติมสารเคมีลงไปในน้ำเพื่อทำปฏิกิริยากับสิ่งเจือปนจำพวกสารแขวนลอยที่มีประจุลบอย่างดินเหนียว สีจากโรงงานฟอกย้อม และโลหะหนักแทน ซึ่งสารเคมีที่ใช้จะต้องมีประจุบวกอย่าง แพคน้ำ10%,เฟอร์รัสคลอไรด์,เฟอร์รัสซัลเฟต,เฟอร์ริกคลอไรด์ และสารส้ม เป็นต้น
   2.2 การทำให้เป็นกลาง (Neutralization) : การจะส่งต่อน้ำเสียที่ผ่านกระบวนการทางกายภาพ
   หรือทางเคมี ไปบำบัดด้วยกระบวนการทางชีวภาพ น้ำเสียจะต้องมีค่า Ph ที่เหมาะสมคือต้อง
   อยู่ระหว่าง 6.5 8.5 หรือถ้าต้องการปล่อยออกสู่ธรรมชาติค่า Ph ต้องอยู่ในช่วง 4 -9เพราะฉะนั้นหากน้ำเสียมีค่าความเป็นด่างมากเกินไป สามารถเติมโซดาไฟ (NaOH) ปูนขาว (CaO) หรือ แอมโมเนีย (NH3) เพื่อปรับสมดุลให้เป็นกลางได้ และถ้ามีความเป็นกรดมากเกินไปก็ให้เติมสารเคมีอย่างกรดกํามะถัน (H2SO4) กรดเกลือ (HCL) หรือก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) เป็นต้น
   2.3 การทำลายเชื้อโรค (Disinfection) : เชื้อโรคและแบคทีคืออีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ไม่สามารถ
   ปล่อยน้ำเสียที่ยังไม่ผ่านการบำบัดลงสู่ธรรมชาติได้ ซึ่งการจะกำจัดเชื้อโรคในน้ำเสียได้จะต้องใช้
   ระบบบำบัดน้ำเสียทางเคมีเป็นตัวจัดการ โดยการเติมคลอรีน สารประกอบคลอรีน หรือสารประกอบ
   ฟีนอลลงไปในน้ำเสีย
3. ระบบบำบัดน้ำเสียทางชีวภาพ
   ระบบบำบัดน้ำเสียทางชีวภาพที่จะเข้ามาช่วยบำบัดน้ำเสียต่อจากระบบบำบัดน้ำเสียทางกายภาพ
   และทางเคมีที่ไม่สามารถกำจัดได้ โดยระบบนี้จะมีการการเลี้ยงจุลินทรีย์ ในน้ำเสีย
   ให้อยู่ในสภาวะที่มีการควบคุมแบบคงที่เพื่อให้จุลินทรีย์สามารถย่อยสลายสารอินทรีย์ในน้ำเสียได้
   จากนั้นก็เปลี่ยนให้กลายเป็นตะกอนแล้วแยกตัวออกจากน้ำไป
   โดยสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 วิธีใหญ่ๆ ดังนี้
   3.1 ระบบบำบัดน้ำเสียแบบใช้อากาศ (Aerobic Wastewater Treatment) : กระบวนการนี้จะต้องใช้ออกซิเจนเป็นตัวละลายน้ำให้กับจุลินทรีย์จากนั้นจุลินทรีย์จะทำการย่อยสลายสารอินทรีย์ในน้ำแล้วตกตะกอนแยกออกจากน้ำไป
   3.2 ระบบบำบัดน้ำเสียแบบไม่ใช้อากาศ (Anaerobic Wastewater Treatment) : กระบวนการนี้
   จะต้องทำให้น้ำอยู่ในสภาวะสุญญากาศ  ผลลัพธ์ของกระบวนการนี้จะทำให้เกิดแบคทีเรียขึ้นมา 2 กลุ่มได้แก่ กลุ่มที่สร้างกรดและกลุ่มที่สร้างมีเทน ซึ่งแบคทีเรียทั้งสองกลุ่มนี้จะทำหน้าที่ย่อยสลายสารอินทรีย์ในน้ำเสีย โดยสิ่งสำคัญที่ต้องควบคุมให้ดีคือคือสภาวะแวดล้อมและค่า PH ให้เหมาะสมกับแบคทีเรียทั้งสองกลุ่ม ไม่อย่างนั้นแบคทีเรียทั้งสองกลุ่มจะไม่สามารถทำหน้าที่ย่อยสลายสารอินทรีย์ได้

จากข้อมูลทั้งหมดในบทความนี้จะเห็นได้ว่าระบบบำบัดน้ำเสียในโรงงานอุตสาหกรรมเป็นสิ่งที่มีความสำคัญและเป็นประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อมเป็นอย่างมาก เพราะสามารถบำบัดน้ำเสียให้กลับมามีสภาพดีก่อนจะปล่อยลงสู่แม่น้ำและจะไม่ทำให้เกิดผลกระทบตามมาภายหลัง